Babi ketjap met sambal goreng boontjes

Soms dient een mens te schipperen. Tussen principieel gedachtegoed en ruimdenkendheid. Of tussen het doordeweekse, gezonde verstand en een onverklaarbaar verlangen. Tussen kiezen voor jezelf of kiezen voor de ander. Het werd vandaag het laatste (maak ik overigens geen gewoonte van, het zou maar claims opleveren). Goed, mannetje had na zoveel jaar weer eens zin in een maaltijd met Indonesische gerechten. Sambalboontjes, babi ketjap, homemade atjar, that kind op stuff.  Aangevuld met witte, ietwat kleverige rijst.

Ik had er weinig problemen mee. Tenslotte heb ik niets voor niets in de loop der jaren een berg authentieke recepten verzameld. Allemaal uit de gordel van smaragd. In een vorig leven maakte ik veelvuldig (lees: elk weekend) deze gerechten. Het gaf Man en mij een zeer tevreden gevoel van niet-burgerlijkheid. Jeuhhh … wij waren niet zoals zij. Voor ons geen flauwe andijviestamp of de geur van doorgekookte spruitjes, maar vlammende maaltijden met tamarinde, trassi en grote aantallen knoflook en lomboks. Het kwam allemaal door een goede vriend die destijds een cursus Indonesische keuken volgde en mijn eigen lieve vader die, na een periode van drie jaar in Nederlands Indië, ons gezin ook wilde laten kennismaken met exotische gerechten. Ik schreef er hier al eerder over.

Babi ketjap en sambal goreng boontjes zijn van oorsprong echter Indonesische gerechten, zeker niet te verwarren met Indische gerechten. De Indische keuken is namelijk een samensmelting van de Indonesische en Chinees-Indonesische keuken met de Europese keuken die begon ten tijde van Nederlands-Indië. Deze keuken ontstond doordat lokale gerechten naar Europese smaak werden gemaakt en Europese gerechten met lokale ingrediënten. De gerechten werden gecreëerd en gegeten door Indische Nederlanders en Indo-Europeanen (Indo's) met, naargelang de sociale klasse, hulp van een Indonesische kokkie.

Babi ketjap

Ingrediënten:
750 gram doorregen varkensvlees, in dobbelstenen
1 – 3 eetl. neutrale olie
2 uien, fijngehakt
½ theel trassi
1 theel ketoembar (gemalen koriander)
2 - 3 theel djahé (gemberpoeder)
2 teentjes knoflook, fijngehakt
2 - 4 blaadjes daun djeroek (citroenblaadjes)
4 blaadjes daun salam (lijkt op laurierblad, maar is het niet)
¾ kopje ketjap
zout

Bereidingswijze:
De uien zachtjes fruiten en pas op het laatst de knoflook, fijngewreven trassi en de kruiden toevoegen. Pas op voor verbranden!
Blus af met een kopje water.
Voeg nu de ketjap, de daun djeroek en daun salam toe.
Voeg het vlees toe, eventueel met wat zout.
Laat sudderen tot het vlees volledig gaar is.

Sambal goreng boontjes

Ingrediënten:
1 - 3 eetl neutrale olie
2 uien, fijngehakt
2 teentjes knoflook, fijngehakt
1 - 2 theel. ketoembar
1 - 2 theel. djahé
1 theel. laos (gemalen)
1 theel. djinten (gemalen komijn)
1 stengel sereh (ingekerfd)
4 stuks kemirinoten, fijngehakt
sambal (naar smaak)

pond sperzieboontjes of kousenband (in stukjes van 3 – 4 cm)
2 - 4 blaadjes daun djeroek
4 blaadjes daun salam
¼ - ½ blok santen

Bereidingswijze:
Fruit de uien zachtjes in de olie.
Voeg op het laatst de knoflook en de overige kruiden toe.
Oppassen weer voor verbanden!
Blus af met één (of anderhalf) kopje water.
Voeg nu de boontjes, de blaadjes en de santen toe.
Laat pruttelen tot de boontjes goed gaar zijn.
Check tussentijds of er nog water bij moet.
Optioneel: garneer met schijfjes hardgekookt ei en paprikasnippers.

Selamat makan!

Noot: zoals altijd won de eetlust het wederom van het geduld om een fatsoenlijke foto te maken.
Bij dit soort maaltijden luistert mijn verstand maar één commanda: áánvalluhhh .....

Pepesan Ikan

Het nieuwe jaar is vandaag 22 dagen oud.  Al die tijd heb ik nog geen stukje vlees gegeten, in ieder geval niet bij de warme maaltijd. Er was wat kippenbouillon voor de soep, een half ons beenham op de boterham en een stevige snee ontbijtspek voor door de stamppot. Dat was het wel. En heb ik nu het gevoel iets gemist te hebben? Jawel. Het ronkende, blazende gevoel in mijn buik, die soms wel 2 uur op volle toeren draait om alle dierlijke eiwitten en vetten fijngemalen te krijgen. En dat alles met het uiteindelijke doel de uitgang te bereiken. Wat zegt u? Niet te veel plastische omschrijvingen in een kookblog? Oké, gaat u rustig door met het consumeren van opgefokte varkens en plofkippen. Er komt vast een moment waarop u nog eens terug denkt aan dit stukje.

Vis kan mij daarentegen niet genoeg op het menu staan. Vandaag verse makreeltjes in hete saus, ofwel pepesan ikan, een Indonesisch gerecht. Je kunt natuurlijk heel goed zelf de boemboe (kruidenmengsel) maken, zie bijvoorbeeld  voor een goed recept: http://kokkieblanda.nl/indonesian/ikan-laut-vis-en-schelpdieren/2206-pepesan-ikan-kembung-pepesan-van-makreel
Je kunt ook de gemakkelijke huisvrouw spelen en, net als ik, boemboe uit een potje (bijv. Koningsvogel of Indische Kraam) of zakje gebruiken. Qua smaak maakt het niet zo gek veel uit, aangezien de hitte van de lomboks je smaakpapillen toch al behoorlijk lam leggen. Bovendien valt het in die Indische boemboes reuze mee met de aanwezigheid van kunst- en hulpstoffen; er zijn dus weinig redenen te bedenken om ze niet te gebruiken. Als van nature koudbloedige Nederlander vermeng ik ze wel altijd met een aantal lepels tomatenketchup. Dat maakt de hitte net wat draaglijker. En om het gemak verder uit te breiden, gebruik ik ook geen bananenbladeren of stoommandjes, maar
doodsimpel de oven. Het is zóndag, mensen!

Op de foto ziet het eruit als …eh ….als ….ja, als wat eigenlijk? Langzamerhand begin ik te begrijpen dat het maken van “smakelijke” foto’s tot Kunst verheven mag worden. Smeltende smaken en goddelijke geuren, al zijn ze nog zo aanwezig in het gerecht, een foute foto brengt er niets van over. Ik begrijp het als jullie allang afgehaakt zijn! Ook deze foto krijgt opnieuw geen schoonheidsprijs. Maar ik kan jullie verzekeren, zodra je het pakketje openvouwt, trekt er een hele karavaan Gordel der Smaragd-geuren door je keuken. Gewoon een keer proberen.

Oven voorverwarmen op 180°. De gefileerde makrelen goed inwrijven met de boemboe en daarna in een met wat olie ingesmeerd stuk  alufolie wikkelen. Vouw de folie naar boven toe samen. Zorg dat het pakketje goed dicht zit! Leg de pakketjes op de bakplaat en schuif deze in de oven. Bak de vis in 15 à 20 minuten gaar, afhankelijk van de dikte. Serveer ze in de folie en maak de pakketjes aan tafel open. Geef er witte rijst bij en groene groenten, zoals broccoli of boontjes.